22215399(021)
تعمیر موتورخانه یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین تعمیراتی است که هر مدیر ساختمانی باید به این مسئله توجه ویژه‌ای کند. تعمیر موتورخانه ممکن است مقداری هزینه بر باشد اما برای یک ساختمان کاملا ضروری است. مدیر هر ساختمان باید به این موضوع توجه داشته باشد که تعمیر موتورخانه را باید به افراد خبره و باتجربه سپرد تا هر ماه نیاز به تعمیر موتورخانه خود پیدا نکنند. در واقع، توجه به تعمیرات دستگاه‌هایی که برای ساختمان‌ها و کارخانه‌ها به عنوان شریان حیاتی و اصلی در نظر گرفته می‌شوند، از اهمیت زیادی برخوردار است که یکی از همین سیستم‌های اصلی و مهم، موتورخانه است.
ما در این مقاله قصد داریم تا نکات اصلی و مهمی نگهداری و تعمیر موتورخانه بیان کنیم. ابتدا به تعریف این مجموعه و اجزای آن می‌پردازیم، چون معتقدیم تا شما ندانید که موتورخانه چیست و چه اهمیتی دارد، ارزش سرویس آن را هم درک نخواهید کرد. البته مطلب در این خصوص به حدی زیاد است که در یک مقاله نمی‌توان همه آن را بیان کرد و سعی کرده‌ایم تا به بررسی کلیات آن بپردازیم. در پمپکده ما تعمیرات مربوط به دیگر تجهیزات مانند تعمیر پمپ آب نیز را انجام می دهیم.
موتورخانه چیست؟
موتورخانه قلب اصلی یک ساختمان است، حالا این ساختمان می‌تواند یک موسسه، تأسیسات، منزل مسکونی و غیره باشد. موتورخانه در واقع یک فضای خاص یا اتاقی است که در آن تمامی سیستم‌های الکترونیکی و مکانیکی به منظور ایجاد فضای گرمایشی، سرمایشی و تهویه قرار داده شده است. در واقع تجهیزات اصلی و وسایل تأسیساتی یک ساختمان برای دسترسی به این هدف، در موتورخانه قرار می‌گیرد. برای همین است که تعمیر موتورخانه از خود داشتن آن بیشتر از همه اهمیت دارد.
اجزای اصلی موتورخانه
- دیگ بخار و دیگر آب گرم و مشعل
- منبع ذخیره
- لوله و اتصالات
- منبع کویلی
- مبدل‌های حرارتی
- چیلر
- پمپ‌ها
- بویلر
- برج خنک کننده
- مخزن تحت فشار
- سختی گیر
- شیرآلات
البته تجهیزات موتورخانه‌ها بسته به نوع محل و کاربرد آن متفاوت است، اما موارد بالا تمامی این اتاق‌ها مشترک است.
علت تعمیر موتورخانه چیست؟
حال که کمی با موتورخانه آشنا شدیم و فهمیدیم که این مکان اتاقی و مهم چیست، باید بدانیم که چرا باید موتورخانه داشته باشیم و آن را به صورت دوره‌ای سرویس و تعمیر کنیم. در واقع باید گفت که مزیت‌های سرویس و تعمیر موتورخانه شامل موارد زیر است:
- کاهش هزینه‌های سرمایشی و گرمایشی و مصرف انرژی ساختمان
- کاهش هزینه‌های ساختمانی در صورت تعمیر موتورخانه به صورت مرتب
- افزایش بازده انرژی با تعمیر موتورخانه به صورت مداوم
- بهبود شرایط و سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی ساختمان
- افزایش طول عمر و جلوگیری از فرسودگی
اقدامات اصلی که در تعمیر موتورخانه باید انجام شود:
اتلاف انرژی در موتورخانه‌ها همیشه مورد بحث کارشناسان و ساکنین ساختمان بوده است و از این رو آن‌ها در تلاش هستند تا با اقداماتی بتوانند این اتلاف را به حداقل‌ترین مقدار ممکن برسانند. بعضی از این اقدامات شامل:
- تعمیر مشعل موتورخانه
- تعمیر دیگ شوفاژ موتورخانه
- تعمیر دیگ فولادی
- تعویض پره‌های موتورخانه
- عیب یابی و تعمیر منبع کویل دار
- سرویس بویلر موتورخانه
- تعویض شیر فلکه
- تعمیر و تعویض منبع گالوانیزه
- تعمیر و سرویس لوله کشی منبع انبساط باز
- بررسی جوشکاری لوله‌ها
- بررسی ترکیدگی لوله‌ها و جلوگیری از نشت آن‌ها
- تعمیر پمپ شوفاژ
- بررسی سیم پیچی ها
- تعمیر پمپ آب
- تعمیر تابلو برق ساختمان
- تعمیر کوپلینگ
- بررسی وضعیت دودکش موتورخانه
- رسوب زدایی و شست و شوی دیگ
- بررسی لوله‌ها و پشم سنگ‌های استفاده شده
هر کدام از این اقدامات دارای نکات و مسائلی است که مسئول فنی بر اساس نوع موتورخانه اقدام به تعمیر یا سرویس دوره‌ای آن می‌کند.
برای تعمیر موتورخانه باید از چه فردی کمک بگیریم؟
سرویس و نگهداری موتورخانه یک فعالیت کاملاً تخصصی است. متأسفانه بسیاری از افراد ساختمان فکر می‌کنند که با دانش فنی خود می‌توانند به بررسی این اتاق مهم بپردازند؛ اما غافل از اینکه یک فعالیت غیر کارشناسانه می‌تواند خسارت جبران ناپذیری به این دستگاه وارد نماید. بیشتر ساختمان‌ها یا تأسیسات بزرگ برای این کار با شرکت‌های فنی قرارداد امضا می‌کنند و آن‌ها موظف می‌شوند که به صورت دوره‌ای اقدام به بررسی موتورخانه کرده و در آخر گزارش کاری خود را تحویل دهند. در پمپکده ما خدمات مربوط به تعمیر الکتروموتور را نیز انجام می دهیم.
برخی از مشکلات رایج موتورخانه که نیاز به تعمیر دارند؟
- عدم چرخش صحیح آب گرم که به علت بسته بودن شیرهای ورودی و خروجی آب گرم است.
- عدم فعالیت دقیق پمپ گردشی ساختمان که باعث عدم گردش آب گرم در تمامی ساختمان می‌شود.
- نبود آب کافی برای چرخش که ممکن است به علت منبع انبساط باز آب گرم باشد.
- سروصدای زیاد موتورخانه به خاطر عدم تنظیم صحیح پمپ‌ها در یک خط است.
- اتلاف انرژی زیاد که به خاطر عدم نبود عایق‌های مناسب بر روی لوله‌های آب گرم و سرد است.
- عدم باز شدن شیر مغناطیسی گاز به دلایل سوخته بودن بوبین شیر گاز، معیوب بودن شیر گاز مغناطیسی، وصل نبودن سیم‌های شیر مغناطیسی یا قطع بودن کلید هوا است.
- نشتی یا ترکیدگی لوله‌ها که به علت فرسودگی آن‌ها به خاطر استفاده زیاد، پدیده‌های طبیعی مانند سرما و گرمای زیاد و استفاده از جنس‌های نامرغوب است.
- درست کار نکردن مشعل و ریست شدن آن بعد از مدتی که به خاطر تنظیم نبودن کلید فشار هوا، اشکال در مدار مراقب و خراب بودن رله است.
- خاموش شدن مکرر مشعل به خاطر تنظیم نبودن شعله، فاصله زیاد الکترودها، باز نشدن شیر مغناطیسی گاز و درست عمل نکردن جرقه ترانسفورماتورها
- جرقه نزدن مشعل به خرابی رله، موتور یا گیر کردن دریچه‌های مشعل است.
- نبود فشار کافی گاز که به علت کم بودن فشار شبکه گاز شهر، تنظیم نبودن رگلاتور فشار گاز یا کثیف بودن فیلتر است.
هزینه نگهداری و تعمیر موتورخانه
در نگاه اول شاید هزینه نگهداری و تعمیر موتورخانه بالا به نظر بیاید. در بیشتر ساختمان‌های آپارتمانی، بیش از 60 درصد شارژهای دریافتی صرف همین نگهداری موتورخانه می‌شود. در بعضی از این ساختمان‌ها، مدیران مجبور هستند که به طور متوسط ماهیانه یک میلیون تومان فقط برای این اتاق کوچک اما مهم کنار بگذارند.
عوامل مختلفی در تعیین هزینه نگهداری و تعمیر موتورخانه تأثیر گذار است. تعداد واحدها، پیچیدگی سیستم‌های برقی موتورخانه، نوع خرابی دستگاه و قیمت به روز ابزارهای جایگزین، نوع سیستم استفاده شده (در ساختمان‌های جدید، به علت استفاده از سیستم‌های مدرن و پیچیده، هزینه‌ها بیشتر است.)، وجود مکانی‌هایی مانند استخر، سونا و جکوزی و غیره از عواملی هستند که بر تعیین هزینه اثر خواهند گذاشت.
البته نباید فراموش کرد که موتورخانه قلب یک خانه است و هرچه هزینه برای سرویس و تعمیر آن پرداخت شود، کسی ضرر نخواهد کرد. به هر حال با انجام این سرویس و تعمیرات کوچک می‌توان جلوگیری آسیب‌های جبران ناپذیر را گرفت.